Wondclassificatie
Wonden kunnen via het WCS (Wound Consultant Society) model of via het TIME model onderverdeeld worden. Hierdoor ontstaat er een duidelijkheid in het beoordelen van een wond waardoor er eenduidig behandel beleid kan worden gemaakt.
WCS Classificatiemodel
Het classificatie model deelt de wonden op in een drietal kleuren, namelijk zwarte, gele en rode wonden. Het model is niet toepasbaar op brandwonden en oncologische ulcera. De lokale behandeling van deze wonden wordt bepaald door onder andere de diepte, het oppervlak en de plaats van de wond en de algehele conditie van de patiënt.
Voorbeeld beslisboom wondbehandeling obv WCS-model & TIME (infectie en diep/ondiep extra toegevoegd). Wondbehandeling volgens bovenstaand schema kunt bepalen met het online Klinion stroomschema.
TIME Classificatiemodel
Het TIME classificatiemodel is een wondzorgconcept voor complexe wonden, waarmee een wond beoordeeld kan worden. Het brengt een aantal onderdelen van de wondzorg samen in één wondgenezingsmodel en helpt de juiste doelen te stellen voor de wondzorg. Het doel bij wondgenezing is (in de meeste gevallen) een gezond wondbed te krijgen; zonder necrose, zonder veel pathogene micro-organismen, met weinig exsudaat en een goede vascularisatie (bloedvoorziening). Pas als dat alles bereikt is kan een wond dicht granuleren of is een huidtransplantatie mogelijk.De vier barrières voor wondgenezing: TIME. Deze vier letters staan voor de vier factoren die de genezing van chronische wonden belemmeren:
Tissue: weefsel: dood of ongezond weefsel vertraagt de genezing en is een bron voor infectie.
Oplossing: reinigen en/of debridement
Infection / inflammation: infectie: een infectie of een continue ontsteking waarbij er continu een verhoogd aantal ontstekingsbevorderende stoffen in de wond aanwezig is (proteasen, cytokinen, zuurstofradicalen).
Oplossing: anti-infammatie middelen, protease-inhibitie (remmers) Infection (infectie): anti-microbiele middelen, antiseptica, antibiotica.
Moisture: vochtbalans: te veel of te weinig wondvocht in chronische wonden werkt ongunstig op de genezing.
Oplossing: herstellen vochtbalans tot een vochtig wondmillieu
Edge: wondranden en wondomgeving: de wond moet sluiten vanuit de cellen van de wondranden. Verweking, schilfering of eeltvorming aan deze wondranden vertragen bijvoorbeeld de wondgenezing. Ook kunnen doorverstoorde celgroei en/of een overmatige hoeveelheid eiwitafbrekende enzymen (proteasen) de wondranden onvoldoende aangroeien.
Oplossing: de wondranden moeten optimaal verzorgd zijn: debriment, antiseptica en een juist verband.